-
Απάντηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής στο Δήμο Χαλανδρίου σχετικά με την πεζοδρόμηση τμήματος της οδού Αργοναυτών. Η υπηρεσία εισηγείται τη δημιουργία λωρίδας πρασίνου για την ανάδειξη των φρεατίων του Αδριάνειου υδραγωγείου.
-
Εργασίες συντήρησης στο εσωτερικό του Αδριάνειου Υδραγωγείου
-
Αδριάνειος Δεξαμενή στο Κολωνάκι, 1936
-
Αναφορά της 19/10/1973 κατοίκου περί της καταστροφής που θα επιφέρει η απαλλοτρίωση κτημάτων στην περιοχή Ψαλίδι Αμαρουσίου στα σωζόμενα τμήματα του Αδριάνειου Υδραγωγείου (οδός Πέλικα).
-
Έγγραφο της 22/11/1973 της Επιθεώρησις Πολιτισμού της Περιφερειακής Διοίκησης Αττικής περί ύπαρξης φρεατίων Αδριάνειου Υδραγωγείου σε Μαρούσι, Χαλάνδρι, Αγ. Παρασκευή.
-
Οριζοντιογραφίες Αδριάνειου Υδραγωγείου, Χαλάνδρι, 1936
-
Κυανοτυπία. Σχέδιο αποκατάστασης Αδριάνειου Υδραγωγείου στο Ηράκλειο.
-
Μια θεατρική παράσταση – κατάδυση στα βάθη της πόλης. Πώς μπορεί το «κάτω» να διηγηθεί τον εαυτό του ως μέρος της πάνω αστικής ζωής; Μια νοητή εξερεύνηση στο Αδριάνειο Υδραγωγείο της Αθήνας από την ομάδα Όχι Παίζουμε Ι UrbanDig Project. Παίχτηκε στο θέατρο Ρεματιάς, στο Χαλάνδρι, στις 10 Σεπτεμβρίου 2021, στο πλαίσιο του 1ου Hidrant Festival.
Στην παράσταση εμφανίστηκαν σχέδια του Αδριάνειου Υδραγωγείου από τη συλλογή του Ιστορικού Αρχείου της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε., τα οποία μαζί με την έκθεση των εργασιών διερεύνησης του Αδριάνειου Υδραγωγείου από το Ε.Μ.Π. (Π. Δευτεραίος και Μ. Μαμάσης) αποτέλεσαν βασικές πηγές της καλλιτεχνικής έρευνας.
Σύλληψη – Έρευνα: UrbanDig Project – Παναγιώτα Πανταζή
Κείμενο: Παναγιώτα Πανταζή
Σκηνοθεσία: Γιώργος Σαχίνης
Χορογραφία: Ειρήνη Αλεξίου
Μουσική: Θάνος Κοσμίδης
Προβολές: Ανέστης Ανέστης
Σκηνικά/κοστούμια: Άννα Μαγουλιώτη
Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα
Υπεύθυνη παραγωγής: Ελένη Λινάκη
Τεχνικός υπεύθυνος: Ρέα Ζέκκου
Επικοινωνία & Προβολή: Εύα Αναγνωστάκη, Ελεάννα Γεωργίου
Βοηθός φωτιστή: Σεμίνα Παπαλεξανδροπούλου
Φωτογραφίες promo: Μαρία Τούλτσα
Φωτογραφίες & Trailer παράστασης: Αλέκος & Χρήστος Μπουρελιάς
Ερμηνεία: Ειρήνη Αλεξίου, Φένια Σχοινά, Θάνος Κοσμίδης
-
Τα ρέματα και τα αγροκτήματα στην περιοχή της οδού Ριζαρείου. Το Αδριάνειο υδραγωγείο στο Χαλάνδρι. Η ύδρευση από την ULEN.
-
Λειτουργία Αδριάνειου υδραγωγείου, πότισμα περιβολιού, ζώων.
-
Μαρτυρία σχετικά με την υδροδότηση από ιδιωτικά πηγάδια, τη λειτουργία των στοών του Αδριάνειου ως καταφύγιου στην κατοχή και την καταστροφή υλικού από Γερμανούς στο ρέμα
-
Παιχνίδι στη ρεματιά και στο Αδριάνειο, κοπάνες, λειτουργία εργοστασίου κεραμικής, λουτρά στο Δημαρχείο, σύνδεση με ΕΥΔΑΠ
-
Περισυλλογή χόρτων από όχθες ρεματιάς στην κατοχή, ύδρευση από πηγάδια και ποιότητα νερού (χωνευτικό), σύνδεση με το δίκτυο, Αδριάνειο.
-
Στα τοιχώματα της Δεξαμενής καθίζησης στο Χαλάνδρι υπάρχουν χαράγματα λέξεων (π.χ. Χαράλαμπος 1877) και ανθρωπόμορφων σχεδίων.
-
Στις φωτογραφίες διακρίνονται τα φρεάτια και το νερό που έχει συγκεντρωθεί και ρέει
-
Οι αναμνήσεις του αντιδημάρχου Περιβάλλοντος Δημήτρη Χριστουλάκη. Παράτολμες παιδικές εξερευνήσεις στο Αδριάνειο Υδραγωγείο, κήποι φτωχικών σπιτιών που μοσχοβολούν, ατέλειωτα παιχνίδια μέσα στη ρεματιά.
-
Κινηματογράφηση στα υπόγεια τμήματα του Αδριάνειου Υδραγωγείου με κατάβαση στα φρέατα και επίσκεψη σε τμήματα της σήραγγας από εξειδικευμένη ομάδα επιστημόνων και σπηλαιολόγων (Αστική Σπηλαιολογία - Urban Speleo Engineering) με τη συνεργασία της Ε.Υ.ΠΑ.Π. Βίντεο-περιγραφή Παναγιώτης Δευτεραίος, Δρ. Ε.Μ.Π, Πολιτικός Μηχανικός, Σπηλαιολόγος
-
Το επιστύλιο της δεξαμενής του Αδριάνειου Υδραγωγείου βρίσκεται σήμερα στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας.
-
"...1ον Απεκαλύφθησαν και εκαθαρίσθησαν από τας προσκεκολλημένας απολιθώσεις 1550 τρέχοντα μέτρα αρχαίου υδραγωγείου. 2ον Εκαθαρίσθη και επεσκευάσθη αρχαία υπόνομος (tunel) επί μήκους 250 μέτρων διά βαρούλκων. 3ον Ανεκαινίσθησαν εντελώς διά νέου θόλου εκ πλακών 250 τρέχοντα μέτρα αρχαίου υδραγωγείου μετά των αναγκαίων φρεάτων. 4ον Πλησιάζει ν’ αποκαλυφθή σχεδόν ολόκληρος η αρχαία δεξαμενή του Αδριανού. Εδαπανήθησαν δε υπό του Δήμου Αθηναίων διά τας ειρημένας εργασίας, ούσας εντελώς πληρωμένας, το όλον δραχμαί 11,054,73, ήτοι δραχ. ένδεκα χιλιάδες πεντήκοντα τέσσαρες και λεπτ. 73 επί τη βάσει των εκδοθέντων υπ’ εμού πιστοποιητικών πληρωμής και καταστάσεων θεωρημένων υπό των αρμοδίων μελών της υδραυλικής επιτροπής. Εδαπανήθησαν προς τούτοις και δραχμαί 661,65 υπό της διορισθείσης ειδικής επιτροπής προς έρευναν και μελέτην των αναβρυόντων υδάτων εν Χαλανδρίω..."
-
"...Φιλάρχαιός τις εξ Αθηνών, δι’ επιστολής του, δημοσιευθείσης εν τω «Νεολόγω» της Κωνσταντινουπόλεως, εν η πολλά γράφει, καταλήγει, συμπεραινόμενος, εις ουδέν ήττον ή εις την κατεδάφισιν της ανοικοδομηθείσης επί της κλιτύος του Λυκαβητού δεξαμενής του Αδριανού, ως γενομένης ατέχνως, αφιλοκάλως, και άνευ διακρίσεως της μεγαλοπρεπείας του μνημείου τούτου της αρχαιότητος. Ενδεχόμενον αι κατηγορίαι του φιλαρχαίου να ώσι βάσιμοι˙ ευθύς όμως εξ αρχής, και προ παντός άλλου, δικαιούταί τις να ερωτήση˙ α) Τις ο φιλάρχαιος ούτος; Παρέχει άρα γε η γνώμη του αυθεντικότητα; β) Αληθή ή ψευδή γράφει, προς επιτυχίαν μυστηριώδους και μεμακρυσμένου σκοπού; γ) Οποίον μνημείον ανεκαλύφθη, και τις ο σκοπός και τα μέσα της ανοικοδομήσεως του ανακαλυφθέντος μνημείου; δ) Οποίοι κανόνες της τέχνης παρεβιάσθησαν, κατά την ανοικοδόμησιν; Εις τας ερωτήσεις ταύτας ας επιτραπή ημίν να φέρωμεν παρατηρήσεις και απαντήσεις τινάς. Εν πρώτοις ο φιλάρχαιος, καίτοι γνωστός εκ του ύφους προγενεστέρων φυλλαδίων του, εφοβήθη το φως..."
-
"...Ως διά του φύλλου του παρελθόντος Σαββάτου ανηγγείλαμεν, χθες εγένετο ο καθαρισμός της δεξαμενής του Αδριανείου υδραγωγείου, εις ην παρέστησαν ο δήμαρχος Αθηναίων, ο υπουργός των Εσωτερικών και περί τους πεντακοσίους περίπου πολίται. Εκ της εργασίας ταύτης απεδείχθη, ότι εν τω πυθμένι της δεξαμενής δεν υπήρχεν ειμή μόνον άργιλλος και άμμος, ουδεμία δε άλλην ακάθαρτος ουσία ευρέθη εν αυτή. Ο καθαρισμός της δεξαμενής διήρκεσεν από της 8 π. μ. μέχρι τις 3 μ. μ., το δ’ εκ της δεξαμενής εξαχθέν ύδωρ εχρησιμοποιήθη ριφθέν εις την υπόνομον της οδού Σταδίου και εις την ετέραν την απολήγουσαν εις το ρεύμα της Βάθειας..."
-
"...Μέχρι του 1874 επιστεύετο, ότι η πηγή των υδάτων της πόλεως υπό το τότε τελευταίον ονομαζόμενον φρέαρ, μεταξύ της οδού Κιφησσίας και του χωρίου Χαλανδρίου, και ότι αμέσως μετά την πηγήν ήτο διάφραγμα χρησιμεύον ως δεξαμενή ή διϋλιστήριον, εκ της οποίας το ύδωρ διωχετεύετο εις την πόλιν. Η τότε υδραυλική επιτροπή του Δημοτ. Συμβουλίου, συγκειμένη εκ του υποφαινομένου Δ. Ζαχαρία και των κ. Δημ. Καλλιφρονά, Αγγέλου Κουτσογιάννη και του αποβιώσαντος Δ. Αλμέιδα, μετά προηγουμένην μελέτην, επείσθη ότι δεν ήτο εκεί η πηγή του ύδατος, ούτε μετ' αυτήν τεχνητόν τι έργον προς εκκαθάρισιν αυτού. Η επιτροπή εύρε μεγάλην αντίπραξιν προς υποστήριξιν και πραγματοποίησιν της ιδέας της και μετά μακράς συζητήσεις εν τω Δημοτ. Συμβουλίω έλαβε την άδειαν, υπό ιδίαν αυτής ευθύνην, και επεχείρησε την εκκαθάρισιν του εκεί τεμαχίου του υδραγωγείου· προς απόδειξιν δε της αντιδράσεως κατά της επιτροπής, παραθέτομεν εκτός πολλών άλλων γραφέντων εις τας εφημερίδας κατ' αυτής, την εξής περικοπήν εκ της τότε δημοσιευομένης εφημερίδος η Αυγή εν τω φύλλω αυτής της 13 Ιουλίου 1874: «Άκουσον αναγνώστα, και αν θέλης μην αγανακτής. »Το υπάρχον υδραγωγείον κατεσκευάσθη επί Αυτοκράτορος Αδριανού· οι άριστοι τότε υδραυλικοί επιστήμονες είχον κατασκευάσει 30-35 μέτρα μακράν της πηγής επί της επιφανείας του πυθμένος του υδραγωγείου διάφραγμά τι, το οποίον εχρησίμευε εν είδει δεξαμενής, εν η καθαριζόμενον το εκ της πηγής ορμητικώς αναβρύον ύδωρ, μετωχετεύετο εις την πόλιν. »Το διάφραγμα τούτο κρημνίζει σήμερον ο κ. Δήμαρχος τη γνωμοδοτήσει δύο αδαών και αμοίρων πάσης οιασδήποτε ειδκότητος δημοτ. Συμβούλων, ίνα ούτω αυξήση δήθεν το ύδωρ της πόλεως μη ευρίσκον εμπόδιον τι.."
-
Αι εργασίαι προς αύξησιν των υδάτων της πόλεως Αθηνών διά του καθαρισμού και της επισκευής διαφόρων διακλαδώσεων του Αδριανείου υδραγωγείου επιδιώκονται. Εντολή της κυβερνήσεως, ο γάλλος αρχιμηχανικός κ. Γκοτλάν ήρξατο της μελέτης των γενησομένων υδραυλικών παρασκευών, ήτις δεν θέλει διαρκέσει πλέον της μιας εβδομάδος. Μεθ’ ο άρξονται αι εργασίαι, των χρημάτων λαμβανομένων εκ του μετά της Τραπέζης δημοτικού δανείου του ενός εκατομμυρίου δραχμών. Αναμένεται ν’ αυξήσωσι τα ύδατα εντός τινων μηνών κατά δώδεκα οκάδας. Να το ιδούμεν και να μη το πιστεύσωμεν. Αλλά μακάρι!
-
Κατά τας υπό του μηχανικού του δήμου γενομένας καταμετρήσεις, το εν τη αδριανείω δεξαμενή ύδωρ ην, κατά μέσον όρον, από της 20 μέχρι της 30 δεκεμβρίου, το μεν τακτικόν οκάδων 11 μέχρι 12, μετά του ύδατος δε του Κολωνακίου και των Αμπελοκήπων οκάδων 14 μέχρι 15,50. Επαισθητώς ηύξησε το εκ της Πεντέλης διά των πρό τινος τοποθετηθέντων σιδηρών σωλήνων εισρέον ύδωρ, εις το αδριάνειον υδραγωγείον, παρά το Χαλάνδριον.
-
Πρόταση για επαναχρησιμοποίηση της δεξαμενής των Αμπελοκήπων του Αδριάνειου Υδραγωγείου και για καθαρισμό των υδάτων.